- Das Klima im polnisch-sächsischen Grenzraum
Zmiany klimatu w regionie granicznym Polski i Saksonii - Klimaprojektionen, Luftverschmutzung und Belastungsgrenzen von Ökosystemen
Projekcje klimatu, zanieczyszczenia powietrza i ładunki krytyczne w regionie - FAKTENBLATT: Klimawandel, Luftverschmutzung und Ökosysteme im polnisch-sächsischen Grenzraum
PODSUMOWANIE PROJEKTU: Zmiany klimatu, zanieczyszczenia powietrza i przekroczenia ładunków krytycznych w regionie granicznym Polska-Saksonia
Broschüren/Broszury
Kapitelübersicht/Rozdział Przegląd
- Klimaprojektionen
- Rekonstruktion des mittleren Temperatur- und Niederschlagsverlaufs der Erde seit 3,8 Milliarden Jahren. E = Eiszeitalter, E (unterstrichen) = Eiszeitalter mit Eisbildungen an beiden geografischen Polen, W = eisfreies Warmklima (Schönwiese 1992)
Rekonstrukcja średniej temperatury powietrza i opadu dla 3,8 miliarda lat. E = epoka lodowa, E (podkreślone) = epoka lodowa z rozwojem pokrywy lądolodu na obu polach podbiegunowych, W = ocieplenie klimatu i brak pokrywy lądolodu (ze zmianami, za Schönwiese 1992) - Schematische Darstellung der die Eiszeitzyklen antreibenden Änderungen der Erdumlaufbahn (Milankovitch-Zyklen). ‘T’ kennzeichnet die Variation in der Neigung der Erdachse gegen die Erdbahnebene (Obliquität), ‘E’ kennzeichnet die Abweichung der elliptischen Erdbahn von der Kreisbahn (Exzentrizität), und ‘P’ kennzeichnet die Präzession, eine Art Pendelbewegung der Achse der Erde (IPCC 2007, FAQ 6.1, Fig. 1 nach Rahmstorf und Schellenhuber 2006)
Zmiany parametrów orbity ziemskiej (cykl Milankovicia): „P” precesja; orbita jest mniej lub bardziej ekscentryczna, „T” odchylenie osi ziemskiej zmieniające się w przedziale pomiędzy 21,5° a 24,5°, „E” mimośród; stosownie do nachylenia osi ziemskiej, północna lub południowa półkula zwraca się w stronę Słońca (IPCC 2007, FAQ 6.1, Fig. 1, Rahmstorf i Schellenhuber 2006) - a) Globale mittlere Lufttemperaturanomalie relativ zu 1901–1950, beobachtet (schwarze Linie, Hadley Centre: HadCRUT3a) und simuliert unter Einfluss natürlicher Einflussfaktoren (blaue Linie = Mittel Modellensemble, hellblau = Schwankungsbereich der Simulationen), b) ähnlich wie in a) unter Antrieb anthropogener und natürlicher Faktoren (rot = Mittel des Modellensembles, orange = Schwankungsbereich der Simulationen); vertikale graue Linien repräsentieren bedeutende Vulkanausbrüche (IPCC 2007, Fig. 9.5 )
Anomalie średniej globalnej temperatury powietrza, przyjmując jako poziom wyjściowy rok 1901, wielkości zmierzone (czarna linia, HadCRUT3a) oraz uzyskane z symulacji uwzględniających czynniki o genezie tylko naturalnej (a). Gruba niebieska linia pokazuje wielkości uśrednione z wielu różnych modeli, a cienkie linie jasnoniebieskie odnoszą się do wskazań indywidualnych modeli. Pionowa szara linia wyznacza momenty ważnych erupcji wulkanicznych; (b) tak jak w przypadku (a), ale z uwzględnieniem czynników naturalnych i antropogenicznych, bez anomalii średniej globalnej temperatury powietrza. Gruba czerwona linia pokazuje wielkości uśrednione z kilku modeli, a cienkie i jasno-brązowe linie odnoszą się do wskazań indywidualnych modeli (IPCC 2007, Fig. 9.5) - Anzahl der gemeldeten Naturkatastrophen 1900 bis 2012 (EM-DATA: The OFDA/CRED International Disaster Database – www.emdat.be – Université Catholique de Louvain – Brussels – Belgium)
Liczba klęsk żywiołowych wywołanych czynnikami naturalnymi w okresie 1900–2012 (EM-DATA: OFDA/CRED International Disaster Database, www.emdat.be – Université Catholique de Louvain – Brussels – Belgium) - Schematische Darstellung des Downscaling (Giorgi 2008)
Uproszczony schemat procesu skalowania (GCM – globalne modele cyrkulacji, RCM – regionalne modele klimatyczne; Giorgi 2008) - Anschauliche Darstellung der SRES-Szenarien des IPCC (http://wiki.bildungsserver.de/klimawandel/index.php/Klimaszenarien nach IPCC 2000, Nakicenovic & Swart (Eds.), Fig. 1-4)
Schemat ilustrujący 4 scenariusze wg raportu IPCC (Special Report on Emission Scenarios; rycina zmodyfikowana, za Nakicenovic & Swart 2000) - Zeitliche Entwicklung des anthropogenen Strahlungsantriebs gegenüber dem vorindustriellen Niveau (1765) zwischen 2000 und 2300 unter RCP-Szenarien (durchgezogene Linie) und SRES-Szenarien (gestrichelte Linie). Positive Werte entsprechen dem gesamten anthropogenen Strahlungsantrieb, negative Werte repräsentieren den Antrieb durch alle anthropogen bedingten Aerosol-Strahlungswechselwirkungen. Der gesamte Strahlungsantrieb der RCP-Familie wurde unter Berücksichtigung der Wirksamkeit der verschiedenen Antriebe berechnet (Meinshausen et al., 2011a). (IPCC 2013, Fig. 12.3)
Wymuszenie radiacyjne w scenariuszach SRES i RCP do 2100 roku w odniesieniu do poziomu przedindustrialnego (Meinshausen i in., 2011a). (IPCC 2013, Fig. 12.3) - Prinzip der Bildung von Zirkulationsmustern
Zasada klasyfikacji warunków cyrkulacyjnych - Mittlerer Jahresgang der Lufttemperatur [°C] 1971 – 2000 (oben) und Änderung der Jahresgänge unter den Klimaszenarien A1B, RCP2.6, RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3) im Vergleich zum Jahresgang der Beobachtungswerte (Beo) 1971 – 2000
Roczny przebieg temperatury powietrza [°C] w okresie 1971–2000 (góra) oraz zmiana względem obserwacji 1971–2000 (dół) dla scenariuszy A1B, RCP2.6 i RCP8.5 oraz pomiarów (Beo) w obszarze badań projektu; oznaczenia: TM – średnia, TX – maksymalna, TN – minimalna temperatura powietrza - Jährliche Änderung der mittleren Lufttemperatur [°C] 1971–2100 unter den Klimaszenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1, 2, 3) im Projektgebiet (gepunktet = Vertrauensbereich, gestrichelt = linearer Trend, Linie = 11-jährig gleitendes Mittel, grau = Schwankungsbereich aller Realisierungen)
Zmiana średniej rocznej temperatury powietrza [°C] 1971 – 2100 względem okresu 1971 – 2000 dla scenariuszy A1B, RCP2.6 i RCP8.5 w regionie badań projektu (linia przerywana/kropki – przedział ufności, linia przerywana – trend liniowy, linia ciągła – 11-letnia średnia konsekutywna, szary obszar – zakres zmian dla wszystkich realizacji) - Jahresgang der Lufttemperatur [°C] 2021–2050 (links) und 2071–2100 (rechts) sowie Änderung im Jahresgang gegenüber 1971–2000 (unten) im Projektgebiet für die Klimaszenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Przebieg roczny temperatury powietrza [°C] w okresie 2021 – 2050 (po lewej) i 2071 – 2100 (po prawej) oraz zmiana względem obserwacji z okresu 1971 – 2000 (dół) dla scenariuszy A1B, RCP2.6 i RCP8.5 w obszarze badań projektu - Verteilung der jährlichen und jahreszeitlichen Temperaturänderung 2021–2050 und 2071–2100 gegenüber 1971–2000 im Projektgebiet (dicke schwarze Line = Median, Box = 50 % der Daten, Whisker = Minimum/ Maximum der Werte im Datensatz oder 1,5-Fache des Interquartilabstands, Punkte = Ausreißer)
Rozkład rocznych i sezonowych zmian temperatury powietrza [°C] w okresach 2021 – 2050 i 2071 – 2100 w porównaniu do okresu 1971 – 2000 w obszarze badań projektu (gruba czarna linia – mediana, prostokąt – 50 % danych, poziome linie poniżej i powyżej prostokąta – minimum/maksimum z serii czasowej, kropki – wartości odstające) - Änderung der mittleren Lufttemperatur [°C] für die Klimaszenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3) für 2021 – 2050 gegenüber 1971 – 2000 im Projektgebiet
Zmiana średniej rocznej i sezonowej temperatury powietrza [°C] w wieloleciu 2021 – 2050 w porównaniu do okresu 1971 – 2000 dla scenariuszy A1B, RCP2.6 oraz RCP8.5 (przebieg 1,2,3) w obszarze badań projektu - Änderung der mittleren Lufttemperatur [°C] für die Klimaszenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3) für 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 im Projektgebiet
Zmiana średniej rocznej i sezonowej temperatury powietrza [°C] w wieloleciu 2071 – 2100 w porównaniu do okresu 1971 – 2000 dla scenariuszy A1B, RCP2.6 oraz RCP8.5 (przebieg 1,2,3) w obszarze badań projektu - Bandbreite der projizierten Änderung von klimatischen Kenntagen und Kältesumme im Zeitraum 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 am Beispiel Görlitz für die Szenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
(dicke schwarze Line = Median, Box = 50 % der Daten, Whisker = Minimum /Maximum der Werte im Datensatz oder 1,5-Fache des Interquartilabstands, Punkte = Ausreißer)
Zakres symulowanych zmian liczby dni charakterystycznych i sumy chłodu w okresach: 2021 – 2050 i 2071 – 2100 w porównaniu do okresu referencyjnego 1971 – 2000 dla stacji Goerlitz, dla scenariuszy A1B, RCP2.6 i RCP8.5 (przebiegi 1,2,3) (gruba czarna linia – mediana, prostokąt – 50 % danych, poziome linie poniżej i powyżej prostokąta – minimum/maksimum z serii czasowej, kropki – wartości odstające) - Änderungen von klimatischen Kenntagen 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 im Tiefland (links) und in den Kammlagen (rechts) für die Szenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Zmiana liczby dni charakterystycznych w okresach 2021 – 2050 i 2071 – 2100 w porównaniu do okresu 1971 – 2000 w obszarach nizinnych (po lewej) oraz w górach (po prawej) dla scenariuszy A1B, RCP2.6 i RCP85 (przebiegi 1,2,3), gdzie SU25 – dni gorące, HD30 – dni upalne, TN20 – noce gorące, FD – dni przymrozkowe, ID – dni mroźne - Höhenabhängige Änderung der Kältesumme 2021–2050 und 2071–2100 gegenüber 1971–2000 für die Szenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Zmiany wskaźnika sum chłodu w zależności od wysokości bezwzględnej w okresach: 2021 – 2050 i 2071 – 2100 w porównaniu do okresu referencyjnego 1971 – 2000 dla scenariuszy A1B, RCP2.6 oraz RCP85 (przebieg 1,2,3) - Höhenabhängige Änderung der Häufigkeit von Hitzeperioden und Andauer Frost- und frostfreier Perioden 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 für die Szenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1, 2, 3)
Zmiana częstości występowania fal ciepła oraz czasu trwania okresu przymrozkowego i bezprzymrozkowego w okresach: 2021 – 2050 i 2071 – 2100 w porównaniu do okresu referencyjnego 1971 – 2000 dla obszarów nizinnych (lewy) oraz dla gór (prawy) dla scenariuszy A1B, RCP2.6 oraz RCP85 (przebieg 1,2,3) - Änderungssignal der Wachstumsgradtage [°C] im Zeitraum 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter den Klimaszenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Różnice wskaźnika GDD pomiędzy okresem referencyjnym (1971 – 2000) oraz scenariuszami na lata 2021 – 2050 i 2071 – 2100 (odpowiednio: SRES A1B, RCP2.6 oraz RCP8.5) - Entwicklung der Wachstumsgradtage [°C] im Zeitraum 1971–2100 an ausgewählten Klimastationen unter den Klimaszenarien a) A1B, b) RCP2.6 und c) RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Przebieg wskaźnika GDD w stacjach reprezentujących 4 piętra wysokościowe (Tab. 9) w okresie referencyjnym (1971 – 2000) orazwyznaczony na podstawie scenariuszy zmian klimatu do roku 2100: A) SRES A1B, B) RCP2.6 oraz C) RCP8.5 - Änderungssignal der Summe der aktiven Temperaturen [°C] im Zeitraum 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter den Klimaszenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Różnice wskaźnika SAT pomiędzy okresem referencyjnym (1971 – 2000) oraz scenariuszami na lata 2021 – 2050 i 2071 – 2100 (odpowiednio: SRES A1B, RCP2.6 oraz RCP8.5) - Entwicklung der Summe der aktiven Temperaturen [°C] im Zeitraum 1971 – 2100 an ausgewählten Klimastationen unter den Klimaszenarien a) A1B, b) RCP2.6 und c) RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Przebieg wskaźnika SAT w stacjach reprezentujących 4 piętra wysokościowe (Tab. 9) w okresie referencyjnym (1971-2000) oraz wyznaczony na podstawie scenariuszy zmian klimatu do roku 2100: A) SRES A1B, B) RCP2.6 oraz C) RCP8.5 - Änderungssignal des Hdyrothermalen Koeffizienten nach Selyaninov im Zeitraum 2021–2050 und 2071–2100 gegenüber 1971–2000 unter den Klimaszenarien A1B, RCP2.6 und RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Sygnał różnic wskaźnika HTC w obszarze projektu w horyzoncie czasowym 2021 – 2050 oraz 2071 – 2100 w scenariuszach emisyjnych: A1B (lewa strona), RCP2.6 (środek) i RCP8.5 (prawa strona) - UTCI-Werte an ausgewählten Klimastationen im Zeitraum 1971 – 2100 (bitte unterschiedliche Skalierung beachten)
Przebieg prognozowanych średnich rocznych wartości UTCI dla lat 1971 – 2100 dla scenariuszy: A1B, RCP2.6 i RCP8.5 na wybranych stacjach meteorologicznych - Änderung der Häufigkeit der thermischen Belastung im Zeitraum 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter A1B (1 = extremer Hitzestress, 2 = sehr starker Hitzestress, 3 = starker Hitzestress, 4 = moderater Hitzestress, 5 = thermische Behaglichkeit, 6 = leichter Kältestress, 7 = moderater Kältestress, 8 = starker Kältestress, 9 = sehr starker Kältestress, 10 = extremer Kältestress)
Zmiana częstości występowania dni z poszczególnymi obciążeniami cieplnymi dla bliższej (2021 – 2050) i dalszej (2071 – 2100) przyszłości a okresem referencyjnym (1971 – 2000) dla scenariusza A1B; obciążenia cieplne: (1-nieznośny stres gorąca, 2-bardzo silny stres gorąca, 3-silny stres gorąca, 4-umiarkowany stres gorąca, 5-brak obciążeń cieplnych, 6-łagodny stres zimna, 7-umiarkowany stres zimna, 8-silny stres zimna, 9-bardzo silny stres zimna, 10-nieznośny stres zimna - Änderung der Häufigkeit der thermischen Belastung im Zeitraum 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter RCP2.6
Zmiana częstości występowania dni z poszczególnymi obciążeniami cieplnymi dla bliższej (2021 – 2050) i dalszej (2071 – 2100) przyszłości a okresem referencyjnym (1971 – 2000) dla scenariusza RCP2.6 (objaśnienia klas obciążeń cieplnych – patrz ryc. 25) - Änderung der Häufigkeit der thermischen Belastung im Zeitraum 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Zmiana częstości występowania dni z poszczególnymi obciążeniami cieplnymi dla bliższej (2021 – 2050) i dalszej (2071 – 2100) przyszłości a okresem referencyjnym (1971 – 2000) dla scenariusza RCP8.5 (objaśnienia klas obciążeń cieplnych – patrz ryc. 25) - Änderung des mittleren täglichen WSI für Sonnenbäder an den Stationen Görlitz und Śnieżka 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter a) A1B, b) RCP2.6 und c) RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Zmiana wartości wskaźnika WSI dla kąpieli słonecznych w Goerlitz (238 m n.p.m.) i na Śnieżce (1603 m n.p.m.) dla bliższej (2021 – 2050) i dalszej (2071 – 2100) przyszłości a okresem referencyjnym (1971 – 2000), dla scenariuszy: a) A1B, b) RCP2.6, c) RCP8.5 - Änderung des mittleren täglichen WSI für Luftbäder an den Stationen Görlitz und Śnieżka 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter a) A1B, b) RCP2.6 und c) RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Zmiana wartości wskaźnika WSI dla kąpieli słonecznych w Goerlitz (238 m n.p.m.) i na Śnieżce (1603 m n.p.m.) dla bliższej (2021 – 2050) i dalszej (2071 – 2100) przyszłości a okresem referencyjnym (1971 – 2000), dla scenariuszy: a) A1B, b) RCP2.6, c) RCP8.5 - Änderung des mittleren täglichen WSI für leichte Freizeitaktivitäten an den Stationen Görlitz und Śnieżka 2021 – 2050 und 2071 – 2100 gegenüber 1971 – 2000 unter a) A1B, b) RCP2.6 und c) RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Zmiana wartości wskaźnika WSI dla łagodnych form rekreacji w Goerlitz (238 m n.p.m.) i na Śnieżce (1603 m n.p.m.) dla bliższej (2021 – 2050) i dalszej (2071 – 2100) przyszłości a okresem referencyjnym (1971 – 2000), dla scenariuszy: a) A1B, b) RCP2.6, c) RCP8.5 - Änderung des mittleren täglichen WSI für intensive Freizeitaktivitäten an den Stationen Görlitz und Śnieżka 2021 – 2050 und 2071–2100 gegenüber 1971 – 2000 unter a) A1B, b) RCP2.6 und c) RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
Zmiana wartości wskaźnika WSI dla intensywnych form rekreacji w Goerlitz (238 m n.p.m.) i na Śnieżce (1603 m n.p.m.) dla bliższej (2021 – 2050) i dalszej (2071 – 2100) przyszłości a okresem referencyjnym (1971 – 2000), dla scenariuszy: a) A1B, b) RCP2.6, c) RCP8.5 - CTIS für Lindenberg (links) und Śnieżka (rechts) in den Zeiträumen a) 1971 – 2000, b) 2021 – 2050 und c) 2071 – 2100 unter A1B
CTIS dla Lindenbergu (po lewej) i Śnieżki (po prawej) dla scenariusza A1B, na podstawie projekcji; od góry: a) okres referencyjny, dane z modelu (1971 – 2000); b) bliższa przyszłość (2021 – 2050); c) dalsza przyszłość (2071 – 2100) (objaśnienia kryteriów: cold – stres zimna, hot – stres gorąca, comfort – warunki termoneutralne, N < 5/8 – zachmurzenie mniejsze niż 5/8, U > 93% – wilgotność względna większa niż 93%, e > 18 hPa – dni parne, RR < =1mm – dni suche, RR > 5mm – dni wilgotne, v > 8m/s – dni wietrzne poor – warunki niekorzystne, marginal – warunki przeciętne, ideal –warynki korzystne) - CTIS für Lindenberg (links) und Śnieżka (rechts) in den Zeiträumen a) 1971 – 2000, b) 2021 – 2050 und c) 2071 – 2100 unter RCP2.6
CTIS dla Lindenbergu (po lewej) i Śnieżki (po prawej) dla: a) okresu referencyjnego, dane z modelu (1971 – 2000), b) bliższej (2021 – 2050) i c) dalszej (2071 – 2100) przyszłości dla scenariusza RCP2.6 (objaśnienia kryteriów – patrz. ryc. 32) - CTIS für Lindenberg (links) und Śnieżka (rechts) in den Zeiträumen a) 1971 – 2000, b) 2021 – 2050 und c) 2071 – 2100 unter RCP8.5 (Mittel aus Lauf 1,2,3)
CTIS dla Lindenbergu (po lewej) i Śnieżki (po prawej) dla a) okresu referencyjnego, dane z modelu (1971 – 2000), b) bliższej (2021 – 2050) i c) dalszej (2071 – 2100) przyszłości dla scenariusza RCP8.5 (objaśnienia kryteriów – patrz. ryc. 32)
Projekcje klimatu
Abbildung 1:
Abbildung 2:
Abbildung 3:
Abbildung 4:
Abbildung 5:
Abbildung 6:
Abbildung 7:
Abbildung 8:
Abbildung 10:
Abbildung 11:
Abbildung 12:
Abbildung 13:
Abbildung 14.1:
Abbildung 14.2:
Abbildung 15:
Abbildung 16:
Abbildung 17:
Abbildung 18:
Abbildung 19:
Abbildung 20:
Abbildung 21:
Abbildung 22:
Abbildung 23:
Abbildung 24:
Abbildung 25:
Abbildung 26:
Abbildung 27:
Abbildung 28:
Abbildung 29:
Abbildung 30:
Abbildung 31:
Abbildung 32:
Abbildung 33:
Abbildung 34:
